Τα μνημεία της Ικαρίας

Ο αρχαιολογικός χώρος του Kάμπου.

Η σημερινή περιοχή Κάμπος αποτελεί, σύμφωνα με έρευνες, τη θέση της αρχαίας πρωτεύουσας της Ικαρίας, Οινόη, η οποία κατοικήθηκε από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού.

Σήμερα, δεν διακρίνονται ίχνη του τείχους της αρχαίας πόλης, αλλά μέσα στον αρχαιολογικό χώρο, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει ερείπια από το ρωμαϊκό Ωδείο, το οποίο έχει κατασκευαστεί με κτιστή τοιχοδομία και μεγάλα τόξα. Πρόκειται για το μεσαιωνικό κοσμικό κτίριο, γνωστό και ως ‘Παλάτια’.Αξίζει ακόμα να επισκεφτεί κάποιος το υστερορρωμαϊκό Υδραγωγείο, όπου βρίσκονται σημαντικά ερείπια λουτρών, δεξαμενών και αγωγών ύδρευσης και αποχέτευσης.

Πρόσφατα ο αρχαιολογικός χώρος του Κάμπου επεκτάθηκε και χαρτογραφήθηκε, ενώ μέσα σε αυτόν συναντάμε το Αρχαιολογικό Μουσείο του Κάμπου, που βρίσκεται στο λόφο της Αγίας Ειρήνης με τον ομώνυμο Ναό, εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου.

Το έθιμο του «μνημόσυνου» στην Ικαρία

Το «μνημόσυνο» είναι ένα έθιμο που προέρχεται από τα πολύ παλιά χρόνια και τελείται έως και σήμερα σε αρκετές περιοχές της Ικαρίας. Τελείται την Κυριακή της Λαμπρής και αφορά την κοινή εστίαση όλων των κατοίκων στο πολιτιστικό κέντρο του χωριού. Στη συνάθροιση αυτή, προσφέρεται κρέας, ψωμί, κρασί και οτιδήποτε άλλο θελήσει να προσφέρει ο κάθε πολίτης. Το κρέας ψήνεται από εθελοντές μάγειρες και τον ιερέα σε μεγάλα καζάνια. Μόλις ψηθεί ευλογείται από τον ιερέα ώστε «να συγχωρεθούν τα πεθαμένα». Τέλος το φαγητό μοιράζεται ισόποσα και η βραδιά συνοδεύεται και από λίγη μουσική μικρών τοπικών ορχηστρών.

Ο ύμνος της Ικαρίας

της Φρόσως Χαϊντούτη

Πριν από περίπου 100 χρόνια, όταν όλη η Ελλάδα ήταν υπό Γερμανικό και Ιταλικό στρατό , η Ικαρία ήταν ανεξάρτητη. Οι μάχες ωστόσο για την κατάκτησή της δεν άργησαν. Έτσι οι ντόπιοι τότε κάτοικοι και μαχητές θέλησαν να γράψουν έναν ύμνο προς τιμήν του τόπου τους, ο οποίος μιλούσε για ελευθερία και ανεξαρτησία ολόκληρου του ελληνικού έθνους.

Απ’ το δώμα του Πλάστου βγαλμένη
η θεά η γλυκιά, κατεβαίνει
με ρομφαία στο ένα της χέρι
και στο άλλο αναμμένο δαδί,
τη χαρά και το φως για να φέρει
στο μικρό αλλ’ ανδρείο νησί.

Και τα σίδερα σκίζει, σκορπάει
καίει τα ράκη, μακριά τα πετάει
που από χρόνια το είχαν ζωσμένο
το ωραίο νησάκι σφικτά,
γιατί ήταν το μαύρο δεμένο
στην πικρή του βαρβάρου σκλαβιά.

Και κινώντας το κάτασπρο χέρι
με το πύρινο που ’χε μαχαίρι
με ολόχρυσα γράφει ψηφία
στου μαρμάρου την πλάκα βαθιά:
«είσαι αθάνατη, ναι, ΙΚΑΡΙΑ
και στεφάνια σου πρέπουν πολλά».